อันตรายจากการไม่ใส่ใจดูแลช่วงล่างและบังคับเลี้ยว

ระบบช่วงล่างและระบบบังคับเลี้ยวช่วยให้รถสามารถทรงตัวได้อย่างมั่นคง และทำให้เราสามารถบังคับรถหลบหลีกสิ่งกีดขวางได้อย่างปลอดภัยซี่งหากละเลยไม่ดูแลกันแล้วละก็ อาจเกิดอันตรายได้ ชิ้นส่วนในระบบช่วงล่างและบังคับเลี้ยวที่สำคัญที่สุดตัวหนึ่งคือ ลูกหมาก ซึ่งหากมีความเสียหายก็ย่อมอันตรายอย่างแน่นอน เช่นในภาพด้านล่างซี่งก็คืออาการลูกหมากหลุดนั่นเอง ซึ่งก่อนที่มันจะหลุดจนเป็นอันตรายต่อชีวิตและทรัพย์สินนั้น มันก็ต้องมีอาการเสื่อมและเสียก่อน แต่ก่อนที่เราจะไปรู้จักวิธีการดูอาการ (ซึ่งหลายคน อาจไม่สังเกต ไม่งั้นคงเกิดการหลุดขึ้น) เรามารู้จักเจ้าลูกหมากก่อนว่ามันทำงานอย่างไร และเสื่อม หรือ เสีย ได้อย่างไร

ลูกหมาก ในช่วงล่าง ทำงานอย่างไร และเสื่อมได้อย่างไร

                          อย่างที่ เคยได้อธิบายถึงส่วนประกอบของลูกหมากกับท่านผู้ใช้รถไปก่อนหน้านี้แล้ว จะสังเกตว่า ส่วนที่เป็นจุดหมุนของลูกหมากคือ แกนลูกหมาก มีลักษณะเป็น Ball Stud ซึ่งประจำการอยู่บนฐานลูกหมากและเสื้อลูกหมากภายใน โดยระหว่างแกนและเสื้อลูกหมากนี้ ก็จะมีสารหล่อลื่นมาคั่นกลางระหว่าง เขาทั้งสอง นั่นก็คือ “จาระบีลูกหมาก” ซึ่งจะทำหน้าที่ ลดแรงเสียดทาน ช่วยหล่อลื่นการทำงานให้เป็นไปอย่างราบรื่น รวมไปถึงลดเสียงที่เกิดจากการทำงานของลูกหมุน ซึ่งเมื่อมาถึงตรงนี้ช่างแมทธิวจะเน้นไปที่คำว่า “ลดแรงเสียดทาน” เห็นคำว่าแรงเสียดทาน นั่นหมายความว่า การทำงานของลูกหมากนั้นจะมี “การเสียดสี” กันอย่างแน่นอน ซึ่งการเสียดสีนั้นก็มาจากการที่วัตถุสองสิ่งขึ้นไป มาทำการเสียดสีกัน ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายจากการเสียดสีได้ ความเสียหายที่เกิดขึ้นนั่นก็คือการสูญเสียพื้นที่ผิวของวัสดุ ซึ่งท่านผู้ใช้รถลองคิดดูนะครับว่า วัสดุสองชิ้นเสียดสีกัน ก็ย่อมมีการสูญเสียพื้นที่ผิวไปบ้าง ขึ้นอยู่กับว่าวัสดุชิ้นไหนที่มีความแข็งแรงน้อยกว่าก็จะถูกวัสดุที่มีความแข็งแรงมากกว่า กัดกร่อนไปได้ ซึ่งถ้ามองไปที่ส่วนประกอบของลูกหมาก อันได้แก่ แกนลูกหมากและเสื้อลูกหมากนั้น หากมองจากรูปลักษณ์แล้ว เสื้อลูกหมากนั้นมีขนาดใหญ่กว่าและมีความหนามากกว่าอย่างแน่นอน ซึ่งนั่นหมายความว่า หากเสื้อลูกหมากมีความแข็งแรงมากกว่าแกนลูกหมากแล้ว การสูญเสียพื้นผิวของวัสดุย่อมเกิดขึ้นที่แกนลูกหมากเป็นแน่แท้ และถ้าแกนลูกหมากถูกเสียดสีจนพื้นที่ผิวที่ยึดติดกับเสื้อลูกหมากมีช่องว่างมากขึ้น นอกจากจะทำให้เกิดการหลวมคลอนของลูกหมากแล้ว ยังอาจทำให้แกนลูกหมากหลุดออกจากฐานลูกหมากหรือเสื้อลูกหมากได้อีกด้วย เนื่องจากพื้นผิวถูกกัดกร่อนกันจนเสียรูปและไม่สามารถคงสภาพอยู่บนฐานลูกหมากได้ตามปกติ (แกนลูกหมากมีลักษณะเป็นทรงกลม และเช่นเดียวกัน เสื้อลูกหมากก็เป็นวงกลม หากรูปร่างที่ไม่เหมาะสมกัน ก็ทำให้แกนลูกหมากหลุดทะลุผ่านเสื้อลูกหมากลงมาได้เช่นกันครับ) ถามว่าความน่าสะพรึงกลัวของเหตุการณ์นี้คืออะไร ช่างแมทธิวให้ท่านผู้ใช้รถลองนึกภาพตามนะครับ

1.ลูกหมากเป็นจุดยึด จุดเชื่อมต่อระหว่างระบบกันสะเทือน, รับน้ำหนัก (เรียกรวมๆว่าช่วงล่าง) กับจุดยึดของตัวถังรถ

2.หากลูกหมากเสื่อมสภาพจะส่งผลต่อการยึดเกาะถนน การควบคุมบังคับรถ

3.หากลูกหมากเสื่อมสภาพจนขนาดเรียกว่า เสียหาย (อย่างที่ช่างแมทธิวได้กล่าวไว้ เมื่อก่อนหน้านี้ในระยะเวลาอันสั้น) ก็หมายความว่า ลูกหมากไม่สามารถทำหน้าที่เป็นจุดเชื่อมต่อระหว่าง ระบบช่วงล่างกับตัวถังรถได้

และคำตอบที่ช่างแมทธิวถามว่า ถ้าลูกหมากเสื่อมสภาพจนแกนลูกหมากเสียหายจะเกิดอะไรขึ้นนั่นก็คือ ….

“ชิ้นส่วนต่างๆ ที่ถูกลูกหมากยึดไว้ อาจขยับเคลื่อนที่ออกจากกันได้ เนื่องจากลูกหมากไม่สามารถรับน้ำหนักได้ และไม่สามารถเป็นจุดยึดได้ (เพราะแกนลูกหมากเอง ยังยึดตัวไว้กับเสื้อลูกหมากไม่ได้เลย)” หรือถ้าให้ช่างแมทธิวสรุปให้ก็คือ “ชิ้นส่วนทุกอย่างที่ถูกยึดด้วยลูกหมาก อาจหลุดออกจากกันได้” ซึ่งถือเป็นเหตุการณ์ที่น่ากลัวมากครับ ท่านผู้ใช้รถลองคิดดูว่า ลูกหมากได้ยึดระหว่าง ชุดช่วงล่างซึ่งรวมไปถึงล้อยาง และตัวถัง ซึ่งถ้าล้อยางหลุดออกจากจุดยึดจะเกิดอะไรขึ้น…….. เอิ่มมม …. ไม่อธิบายแล้วนะครับ ช่างแมทธิวไม่อยากจะให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้น ฉะนั้นเพื่อความปลอดภัย ถ้าท่านผู้ใช้รถ เห็นยางกันฝุ่นลูกหมากเสียหาย ก็ควรเปลี่ยนลูกหมากใหม่ได้เลยนะครับ เพราะไม่เช่นนั้น ท่านอาจจะประสพกับเหตุการณ์ดังกล่าวนี้แน่นอน